જો તમે ચેક કર્યા વગર કોઈ એપ ડાઉનલોડ કરી રહ્યા છો, તો થોડી સાવચેતી રાખો. કારણ કે સાયબર ઠગ્સે નકલી લોન એપ્સ, ગેમિંગ એપ્સ અને બિઝનેસ એપ્સની મદદથી 2.5 લાખ ભારતીયોના અંગત ડેટાની ચોરી કરી છે. લોન એપમાં ફસાયેલા લોકોની ફરિયાદ પર તપાસ દરમિયાન દિલ્હી પોલીસના સાયબર સેલે આ ખુલાસો કર્યો છે. તપાસ ટીમના જણાવ્યા અનુસાર, લોકોનો ચોરાયેલો ડેટા સાયબર ઠગ્સ દ્વારા ચીનના સર્વરમાં છુપાવવામાં આવ્યો હોઈ શકે છે. પોલીસ આશંકા સેવી રહી છે કે ચોરાયેલા ડેટાનો ઉપયોગ સંબંધિત લોકોના બેંક ખાતામાં જમા કરાયેલા નાણાંને છીનવી લેવા માટે થઈ શકે છે.
દિલ્હી પોલીસે મે સુધી 105 શંકાસ્પદ એપ્સની ઓળખ કરી છે અને 255 એપ્સને ડાઉન કરી છે. પોલીસ ટીમ હવે આ તમામ એપ્સ દ્વારા તેમની સાથે જોડાયેલા આરોપીઓ સુધી પહોંચવાનો પ્રયાસ કરી રહી છે. પોલીસે ગૂગલ પાસેથી પણ એપ વિશે માહિતી માંગી છે. પોલીસ સૂત્રોનું કહેવું છે કે ગૂગલ પ્લેટફોર્મ પરથી હટાવવામાં આવી હોવા છતાં ઘણી એપ્સ નામ બદલીને એક્ટિવ છે. પોલીસે બિઝનેસ ગેમ, ડિસ્કાઉન્ટ લિંક જેવી એપથી સાવચેત રહેવા સૂચના આપી છે.
લોકોને મેસેજ દ્વારા એપની લિંક મળે છે. આ એપ્સ ડાઉનલોડ કરતી વખતે, ઇન્સ્ટોલેશન ફાઇલને Google ના સર્વર્સ પર લઈ જવામાં આવે છે. તે યુઝરના મોબાઈલને તેના સર્વર સાથે જોડે છે. એપ ઇન્સ્ટોલ થાય તે પહેલા જ તેને કહેવામાં આવે છે કે તે તમારી પાસેથી ડેટા લેશે, પરંતુ 1% કરતા ઓછા યુઝર્સ પોલિસી વાંચે છે. આ એપ્સ ઓટીપી પણ વાંચે છે, એટલે કે એસએમએસની માહિતી એપ સાથે હોય છે. આરોપી એપ દ્વારા મોબાઈલને ટ્રેક કરે છે. એપ કોઈપણ સર્ચ પર ગૂગલ કીવર્ડ્સ સ્ટોર કરે છે અને તમારા દરેક ટ્રાન્ઝેક્શન, લોકેશન પણ જાણી શકાય છે.
કોઈની સિસ્ટમમાંથી વ્યક્તિગત અથવા ગોપનીય ડેટા અથવા માહિતીની ચોરી એ સાયબર ગુનો છે. આવા કિસ્સાઓમાં, IT (સુધારા) અધિનિયમ, 2008ની કલમ 43(b), 66(e), 67(c), IPCની કલમ 379, 405, 420 હેઠળ દોષિત ઠેરવવા પર ત્રણ વર્ષ સુધીની કેદ અને કોપીરાઈટ એક્ટ, અથવા દંડ બે લાખ રૂપિયા સુધી લંબાવી થઈ શકે છે.
યુરોપ, ન્યુઝીલેન્ડ, જાપાન, દક્ષિણ આફ્રિકા, અમેરિકા, ચીન જેવા દેશોમાં ડેટા સુરક્ષા કાયદા છે.
વડોદરાના સાયબર એક્સપર્ટ હિમાંશુ જોશી કહે છે, ‘મોબાઈલ ડેટાના એક્સેસથી સાઈબર ઠગ કોઈની પ્રાઈવેટ ફોટો, વીડિયો વાયરલ કરવાની સાથે સાથે છેતરપિંડી પણ કરી શકે છે. સાયબર ફ્રોડ વિશે લોકોને જાગૃત કરવા જોઈએ. લોકોએ ફોનમાં માત્ર વેરિફાઈડ એપ ડાઉનલોડ કરવી જોઈએ. જરૂરી હોય ત્યારે જ મેસેજ, ગેલેરી એક્સેસ આપવી જોઈએ.
જો તમે ચેક કર્યા વગર કોઈ એપ ડાઉનલોડ કરી રહ્યા છો, તો થોડી સાવચેતી રાખો. કારણ કે સાયબર ઠગ્સે નકલી લોન એપ્સ, ગેમિંગ એપ્સ અને બિઝનેસ એપ્સની મદદથી 2.5 લાખ ભારતીયોના અંગત ડેટાની ચોરી કરી છે. લોન એપમાં ફસાયેલા લોકોની ફરિયાદ પર તપાસ દરમિયાન દિલ્હી પોલીસના સાયબર સેલે આ ખુલાસો કર્યો છે. તપાસ ટીમના જણાવ્યા અનુસાર, લોકોનો ચોરાયેલો ડેટા સાયબર ઠગ્સ દ્વારા ચીનના સર્વરમાં છુપાવવામાં આવ્યો હોઈ શકે છે. પોલીસ આશંકા સેવી રહી છે કે ચોરાયેલા ડેટાનો ઉપયોગ સંબંધિત લોકોના બેંક ખાતામાં જમા કરાયેલા નાણાંને છીનવી લેવા માટે થઈ શકે છે.
દિલ્હી પોલીસે મે સુધી 105 શંકાસ્પદ એપ્સની ઓળખ કરી છે અને 255 એપ્સને ડાઉન કરી છે. પોલીસ ટીમ હવે આ તમામ એપ્સ દ્વારા તેમની સાથે જોડાયેલા આરોપીઓ સુધી પહોંચવાનો પ્રયાસ કરી રહી છે. પોલીસે ગૂગલ પાસેથી પણ એપ વિશે માહિતી માંગી છે. પોલીસ સૂત્રોનું કહેવું છે કે ગૂગલ પ્લેટફોર્મ પરથી હટાવવામાં આવી હોવા છતાં ઘણી એપ્સ નામ બદલીને એક્ટિવ છે. પોલીસે બિઝનેસ ગેમ, ડિસ્કાઉન્ટ લિંક જેવી એપથી સાવચેત રહેવા સૂચના આપી છે.
લોકોને મેસેજ દ્વારા એપની લિંક મળે છે. આ એપ્સ ડાઉનલોડ કરતી વખતે, ઇન્સ્ટોલેશન ફાઇલને Google ના સર્વર્સ પર લઈ જવામાં આવે છે. તે યુઝરના મોબાઈલને તેના સર્વર સાથે જોડે છે. એપ ઇન્સ્ટોલ થાય તે પહેલા જ તેને કહેવામાં આવે છે કે તે તમારી પાસેથી ડેટા લેશે, પરંતુ 1% કરતા ઓછા યુઝર્સ પોલિસી વાંચે છે. આ એપ્સ ઓટીપી પણ વાંચે છે, એટલે કે એસએમએસની માહિતી એપ સાથે હોય છે. આરોપી એપ દ્વારા મોબાઈલને ટ્રેક કરે છે. એપ કોઈપણ સર્ચ પર ગૂગલ કીવર્ડ્સ સ્ટોર કરે છે અને તમારા દરેક ટ્રાન્ઝેક્શન, લોકેશન પણ જાણી શકાય છે.
કોઈની સિસ્ટમમાંથી વ્યક્તિગત અથવા ગોપનીય ડેટા અથવા માહિતીની ચોરી એ સાયબર ગુનો છે. આવા કિસ્સાઓમાં, IT (સુધારા) અધિનિયમ, 2008ની કલમ 43(b), 66(e), 67(c), IPCની કલમ 379, 405, 420 હેઠળ દોષિત ઠેરવવા પર ત્રણ વર્ષ સુધીની કેદ અને કોપીરાઈટ એક્ટ, અથવા દંડ બે લાખ રૂપિયા સુધી લંબાવી થઈ શકે છે.
યુરોપ, ન્યુઝીલેન્ડ, જાપાન, દક્ષિણ આફ્રિકા, અમેરિકા, ચીન જેવા દેશોમાં ડેટા સુરક્ષા કાયદા છે.
વડોદરાના સાયબર એક્સપર્ટ હિમાંશુ જોશી કહે છે, ‘મોબાઈલ ડેટાના એક્સેસથી સાઈબર ઠગ કોઈની પ્રાઈવેટ ફોટો, વીડિયો વાયરલ કરવાની સાથે સાથે છેતરપિંડી પણ કરી શકે છે. સાયબર ફ્રોડ વિશે લોકોને જાગૃત કરવા જોઈએ. લોકોએ ફોનમાં માત્ર વેરિફાઈડ એપ ડાઉનલોડ કરવી જોઈએ. જરૂરી હોય ત્યારે જ મેસેજ, ગેલેરી એક્સેસ આપવી જોઈએ.
તમારી જાતને આ રીતે બચાવો
- એપ્લિકેશનની બિનજરૂરી ઍક્સેસને અક્ષમ કરો.
- બે મેઈલ આઈડી રાખો. બેંક કોમ્યુનિકેશનના મેઈલ આઈડીને મોબાઈલ સાથે કનેક્ટ કરશો નહીં.
- બે મોબાઈલ પણ રાખી શકે છે. એક તરફ સોશિયલ મીડિયા અને બીજી તરફ અંગત કામ કરો.
- જો તમે સાયબર કાફેમાં આધાર અથવા અન્ય દસ્તાવેજો ડાઉનલોડ કર્યા છે, તો તેને રિસાયક્લિંગ બિનમાંથી પણ કાઢી નાખો.
- સમાન નામવાળી એપ્સ ટાળો. ગૂગલ સ્ટોર પર એપ ડાઉનલોડ કરતા પહેલા તેનું રેટિંગ ચેક કરો.
- બિનજરૂરી એપ્સ ડાઉનલોડ કરશો નહીં.