વડા પ્રધાન મોદીના ઑસ્ટ્રેલિયન પ્રવાસ દરમિયાન બંને દેશો વચ્ચે ખૂબ જ ઉષ્માભર્યા સંબંધો જોવા મળ્યા હતા, પરંતુ વડા પ્રધાન નરેન્દ્ર મોદી ભારત પહોંચ્યા પછી તરત જ, ઑસ્ટ્રેલિયન યુનિવર્સિટીઓએ ભારતના 6 રાજ્યો અને 1 કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશના ભારતીય વિદ્યાર્થીઓને અભ્યાસ વિઝા આપવાનો ઇનકાર કરી દીધો છે. પ્રતિબંધ મુકીને ઓસ્ટ્રેલિયાએ આશ્ચર્ય સર્જી દીધું છે. જોકે, ઓસ્ટ્રેલિયાની યુનિવર્સિટીઓએ ભારતીય વિદ્યાર્થીઓ પર આ કામચલાઉ પ્રતિબંધ લગાવ્યો છે. જાણવાનો પ્રયત્ન કરીએ કે શું છે આ પ્રતિબંધનું કારણ.
પ્રતિબંધના આ નિર્ણય બાદ ઓસ્ટ્રેલિયન યુનિવર્સિટીઓમાં ભારતીય વિદ્યાર્થીઓની અરજીઓ માટે વિઝા અસ્વીકારનો દર 10 વર્ષની ટોચે પહોંચી ગયો છે. આમાં, 25 ટકાથી વધુ કેસ છેતરપિંડી તરીકે ઓળખવામાં આવ્યા છે. જોકે, એવી શક્યતા છે કે ભારતીય વિદ્યાર્થીઓ પરનો આ પ્રતિબંધ આગામી બે મહિના સુધી અમલમાં રહી શકે છે.
યુનિવર્સિટીઓ દ્વારા ભારતીય વિદ્યાર્થીઓ પરની તવાઈ લાવવી એ કોઈ નવી વાત નથી. આ પહેલા પણ વિક્ટોરિયા યુનિવર્સિટી, એડિથ કોવાન યુનિવર્સિટી, યુનિવર્સિટી ઓફ વોલોન્ગોંગ, ટોરેન્સ યુનિવર્સિટી અને સધર્ન ક્રોસ યુનિવર્સિટીએ 2023ની શરૂઆતમાં ભારતીય વિદ્યાર્થીઓની વિઝા અરજીઓ પર પ્રતિબંધ મૂક્યો હતો. આ પછી એડિથ કોવાન યુનિવર્સિટીએ ફેબ્રુઆરીમાં પંજાબ અને હરિયાણાની અરજીઓ પર પ્રતિબંધ મૂક્યો હતો.
માર્ચમાં વિક્ટોરિયા યુનિવર્સિટીએ ઉત્તર પ્રદેશ, રાજસ્થાન અને ગુજરાત સહિત 8 ભારતીય રાજ્યોની અરજીઓ પર પ્રતિબંધ લંબાવ્યો હતો. આ સિવાય વોલોન્ગોંગ યુનિવર્સિટીએ ભારત, નેપાળ, બાંગ્લાદેશ, પાકિસ્તાન, લેબનોન, મંગોલિયા, નાઈજીરિયાના વિદ્યાર્થીઓ પર આવો પ્રતિબંધ લગાવ્યો હતો.
ઓસ્ટ્રેલિયન યુનિવર્સિટીઓ ચિંતિત છે કે મોટાભાગના લોકો અભ્યાસના નામે વિઝા પર આવી રહ્યા છે, પરંતુ ત્યાં અન્ય કામ કરવા જાય છે. આ કડકાઈને પગલે, યુનિવર્સિટીઓ વાસ્તવિક વિદ્યાર્થી વિઝા અરજદારોને ઝડપી-ટ્રેક કરવાની તેમની ક્ષમતાને મજબૂત કરવાની આશા રાખે છે. આ સિવાય આ પણ છે પ્રતિબંધના કારણ જાણવાની કોશિષ કરીએ તો, સ્ટુડન્ટ વિઝા એક્સપર્ટનું કહેવું છે કે, યુનિવર્સિટીઓ અને ઓસ્ટ્રેલિયન સરકારનું માનવું છે કે કેટલાક ભારતીયો વિદ્યાર્થીઓના રૂપમાં પાછળના દરવાજાથી ઓસ્ટ્રેલિયામાં પ્રવેશ કરી રહ્યા છે. ઘણા અરજદારો કામ કરવા માટે યુનિવર્સિટીમાંથી બહાર જતા જોવા મળ્યા છે. ઓસ્ટ્રેલિયન શિક્ષણ વિભાગ આ નિર્ણયને લઈને કડક છે. આ કડકાઈના કારણે ઘણા ખરા વિદ્યાર્થીઓ પરેશાન થઈ શકે છે. આ સિવાય ઓસ્ટ્રેલિયા ઈમિગ્રેશન નિયમોમાં પણ ફેરફાર કરવાની યોજના બનાવી રહ્યું છે.