ડૉક્ટરો તેમના દર્દીઓને મોંઘી બ્રાન્ડેડ દવાઓ વેચી શકશે નહીં. નેશનલ મેડિકલ કમિશન (NMC) એ ડોકટરો માટે વ્યાવસાયિક આચાર સંહિતામાં આ જોગવાઈ કરી છે. જો કે, ડોકટરોને તેમના દર્દીઓ માટે દવાઓ વેચવા પર પ્રતિબંધ નથી.
NMCની આચાર સંહિતાના તાજેતરમાં જ બહાર પાડવામાં આવેલા ડ્રાફ્ટમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે ડોકટરો દવાની દુકાનો ખોલી શકતા નથી અથવા તબીબી સાધનો વેચી શકતા નથી. તેઓ ફક્ત તેઓને જ દવાઓ વેચી શકે છે જેમને તેઓ પોતાની સારવાર કરી રહ્યા છે, પરંતુ તેઓએ ખાતરી કરવી પડશે કે દર્દીઓનું શોષણ ન થાય.
આઝાદી પહેલા બનેલા તમામ કાયદાઓમાં ડૉક્ટરોને દર્દીઓને દવાઓ આપવાની છૂટ છે. ત્યારે દવાની દુકાનો ઓછી હતી. વર્લ્ડ હેલ્થ ઓર્ગેનાઈઝેશન પણ આને મંજૂરી આપે છે. આ જોગવાઈ એટલા માટે કરવામાં આવી હતી કારણ કે ડોકટરો ઘરે ગયા પછી પણ દર્દીની સારવાર કરે છે. બાદમાં મેડિકલ સ્ટોર્સ વધવાથી મોટા શહેરોમાં પોતાની દવાઓ વેચવાની પ્રથા ઘટી છે. નાના શહેરોમાં પણ ડોકટરો દર્દીઓને જુએ છે અને દવાઓ વેચે છે.
એક વર્ગ એવું માનતો નથી કે ડોક્ટરો દ્વારા દવાઓનું વેચાણ યોગ્ય છે. કારણ કે ડોક્ટરો માત્ર મોંઘી બ્રાન્ડેડ દવાઓ જ રાખે છે અને દર્દીઓને તે લેવાની ફરજ પડે છે. જ્યારે, મેડિકલ સ્ટોર પર જેનરિક દવાઓ ખરીદવાનો વિકલ્પ પણ છે.
બીજું, જો કોઈ રોગ માટે પાંચ દવાઓ હોય અને ડૉક્ટર પાસે ઓછી અસરકારક દવા હોય તો તે તેનું વેચાણ વધારવા માટે તે જ દવા લખી આપે છે. જો કે, તેની તરફેણમાં દલીલ કરનારાઓનું કહેવું છે કે જો સારવાર કરનાર ડૉક્ટર દર્દીને દવા વેચે તો દર્દીનો સમય બચી જાય. NMCએ ડ્રાફ્ટમાં કહ્યું છે કે કોઈ પણ ડૉક્ટર અન્ય ડૉક્ટરો દ્વારા લખેલી દવાઓ વેચી શકશે નહીં. તે માત્ર જેનરિક દવાઓ લખશે અને વેચશે.
મેડિકલ કમિશને આચારસંહિતામાં આ જોગવાઈઓ કરી છે
પત્રિકા પર નોંધણી નંબર લખવો ફરજિયાત રહેશે
સારવાર ફીનો અગાઉથી ઉલ્લેખ કરવો આવશ્યક છે
ધર્મના આધારે સારવારનો ઇનકાર કરી શકાય નહીં
નસબંધીના કિસ્સામાં જીવનસાથીની પરવાનગી લેવાની રહેશે
મેડિકલ વિદ્યાર્થીઓને કહેવું પડશે કે તેઓ ડોકટરો નથી વિદ્યાર્થીઓ છે
તબીબી નિષ્ણાત ડૉ. સીએમ ગુલાટી કહે છે કે આ જોગવાઈનો કોઈ અર્થ નથી કારણ કે બધી દવાઓ જેનરિક નથી. તેથી ડોકટરો ઉપલબ્ધ દવાઓનું વેચાણ કરશે. ડોકટરોને પહેલાથી જ તેમના દર્દીઓને દવાઓ વેચવાની છૂટ છે અને તેમાં કોઈ નુકસાન નથી.
તે જ સમયે, વર્ધમાન મહાવીર કોલેજના પ્રોફેસર જુગલ કિશોર કહે છે કે ડોક્ટરોએ કેમિસ્ટની જેમ દુકાનો ન ચલાવવી જોઈએ. પરંતુ જો તેઓ તેમના દર્દીઓને સસ્તી દવાઓ લખી આપે અને પોતે પણ આપે તો તેનાથી દર્દીઓને ફાયદો થશે.
