બંગાળની ખાડીમાં ઉદભવેલું ચક્રવાતી વાવાઝોડું સવારે 12 થી 2 વાગ્યાની વચ્ચે ઓડિશાના પુરીના કિનારે અથડાયું. ભારતીય હવામાન વિભાગ (IMD) અનુસાર, વાવાઝોડું ભીતરકણિકા નેશનલ પાર્ક અને ધામરા વચ્ચેના દરિયાકાંઠે પહોંચ્યું હતું. ત્યારથી, દરિયામાં ઉછળતા 1.5 થી 2 મીટર ઊંચા મોજા કેન્દ્રપારા જિલ્લાના દરિયાકાંઠે ઉછળી રહ્યા છે.
100 થી 120 કિલોમીટર પ્રતિ કલાકની ઝડપે તોફાની પવનો ફૂંકાઈ રહ્યા છે. તેમજ ભારે વરસાદ પડી રહ્યો છે. IMD ભુવનેશ્વરના પ્રાદેશિક નિર્દેશક મનોરમા મોહંતીએ એલર્ટ કર્યું છે કે ઓડિશામાં આજે દિવસભર ભારે વરસાદ પડશે. ચક્રવાત રાત સુધીમાં નબળું પડી જશે અને પછી કેઓંજારને બદલે ઢેંકનાલ અને અંગુલ જિલ્લા તરફ વળશે.
1999ના સુપર સાયક્લોન પછી, ઓડિશા સરકારે શોધી કાઢ્યું કે બચાવ અને શોધ કામગીરીમાં નાગરિક વહીવટીતંત્રને મદદ કરવા માટે વ્યાવસાયિક રીતે પ્રશિક્ષિત લોકોની જરૂર છે. આ પછી રાજ્ય સરકારે ઓડિશા ડિઝાસ્ટર રેપિડ એક્શન ફોર્સની રચના કરી. દેશમાં આ પ્રકારની પ્રથમ સંસ્થા છે. તેના 20 યુનિટ છે અને તે ઓડિશાના 20 જિલ્લાઓમાં તૈનાત છે.
ઓડિશાના 20 જિલ્લામાં તૈનાત
ઓડિશા સ્પેશિયલ આર્મ્ડ પોલીસ, આર્મ્ડ પોલીસ રિઝર્વ, ઈન્ડિયા રિઝર્વ બટાલિયન અને સ્પેશિયલાઈઝ્ડ ઈન્ડિયા રિઝર્વના સૈનિકોને જોડીને ઓડિશા ડિઝાસ્ટર રેપિડ એક્શન ફોર્સની રચના કરવામાં આવી હતી. ઓડિશા ડિઝાસ્ટર રેપિડ એક્શન ફોર્સના દરેક યુનિટમાં 50 સૈનિકો હોય છે. જો કે, તેમની ફિટનેસ અને ચપળતા એવી છે કે ODRAF એ છેલ્લા બે દાયકાથી ડિઝાસ્ટર મેનેજમેન્ટમાં અસરકારક ભૂમિકા ભજવી છે.
ODRAF સૈનિકોને લશ્કરી તાલીમ જેવી તાલીમ આપવામાં આવે છે. તેઓ માનવ જીવન બચાવવા અને આપત્તિના સમયે જરૂરિયાતમંદો સુધી પહોંચવામાં વિશેષ છે. ઓડીઆરએએફ પૂર અને ચક્રવાત જેવી પરિસ્થિતિઓમાં તૈનાત છે. જો કે, તેની ભૂમિકા પાછળથી બદલાઈ ગઈ હતી અને આપત્તિ પછીના બચાવ કાર્યને બદલે તેનો ઉપયોગ આપત્તિ પહેલાની તૈયારીમાં કરવામાં આવ્યો હતો.
આ જ કારણ છે કે 1999 પછી ઓડિશામાં કોઈ વાવાઝોડામાં જાન-માલનું બહુ નુકસાન થયું નથી. આ સાથે, આપત્તિ પછીની પરિસ્થિતિઓને શક્ય તેટલી વહેલી તકે સુધારવામાં નોંધપાત્ર સફળતા પ્રાપ્ત થઈ છે.