‘યે હાથ મુઝે દે દે ઠાકુર’… શોલે અને ઠાકુર સાહેબનો આ ડાયલોગ કોને યાદ નહીં હશે? સંજીવ કુમારે શોલેમાં ઠાકુરની પડકારરૂપ ભૂમિકાને પડદા પર જીવંત કરી હતી. આ સંજીવ કુમારના અનેક પાત્રોમાંનું એક હતું, જેણે તેમને સિનેમા જગતમાં અમર કરી દીધા. ઘણી ફિલ્મોમાં શાનદાર અભિનય કર્યા પછી, સંજીવ કુમારે 47 વર્ષની નાની ઉંમરે દુનિયાને અલવિદા કહી દીધું. સંજીવ કુમારની આજે 38મી પુણ્યતિથિ છે. 6 નવેમ્બર 1984ના રોજ હાર્ટ એટેકથી તેમનું અવસાન થયું. બોલિવૂડમાં, કલાકારો વૃદ્ધ થયા પછી પણ યુવા ભૂમિકા ભજવવાનું પસંદ કરે છે, પરંતુ સંજીવ કુમાર તેના કરતાં તદ્દન વિપરીત હતા. તેને તેની ઉંમર કરતાં મોટી ભૂમિકા ભજવવાનું પસંદ હતું.
સંજીવ કુમારે પોતાના કરિયરમાં ‘આંધી’, ‘મૌસમ’, ‘નૌકાર’, ‘નયા દિન નયી રાત’, ‘પતિ પત્ની ઔર વો’ જેવી અનેક યાદગાર ફિલ્મો કરી. સંજીવકુમાર એટલે સુરતના હરિહર જેઠાલાલ જરીવાલા, જેઓ ઈન્ડસ્ટ્રીમાં પ્રેમથી હરિભાઈ તરીકે ઓળખાય છે, તેઓ મલ્ટી ટેલેન્ટેડ એક્ટર હતા.સંજીવ કુમાર, જેમણે તેમના નોંધપાત્ર અભિનયથી ભારતીય સિનેમાના ઇતિહાસમાં પોતાનું નામ લખાવ્યું હતું પરંતુ સંજીવ કુમારને તેમના લાંબા આયુષ્યનો ભરોસો નહોતો. તેને પહેલેથી જ ખ્યાલ હતો કે તે લાંબો સમય ટકી શકશે નહીં. તેનું કારણ કોઈ રોગ નહિ પણ કંઈક બીજું હતું. હકીકતમાં, સંજીવ કુમારના પરિવારના પુરુષો 50 વર્ષથી વધુ જીવી શક્યા ન હતા. મૂળ સુરતના જરીવાલા પરિવારના આ અભિનેતાના નાના ભાઈ નિખિલ તેમની પહેલા મૃત્યુ પામ્યા હતા અને સંજીવ કુમારના મૃત્યુ પછી તેમના બીજા ભાઈ કિશોરનું પણ અવસાન થયું. સંજીવે પણ 47 વર્ષની વયે અંતિમ શ્વાસ લીધા હતા.
સ્ક્રીન પર પ્રાયોગિક ભૂમિકાઓ ભજવવા ઉપરાંત, સંજીવ કુમાર વાસ્તવિક જીવનમાં પણ અલગ વિચારધારા ધરાવતા વ્યક્તિ હતા. સંજીવે ક્યારેય લગ્ન કર્યા નહીં. તેની એક નજીકની મિત્ર અને અભિનેત્રી અંજુ મહેન્દ્રુએ એક ઈન્ટરવ્યુમાં કહ્યું હતું કે, ‘એક્ટરની નજીકના લોકો તેને ઘણીવાર કહેતા કે છોકરીઓ તેને નહીં પરંતુ તેના પૈસાને પ્રેમ કરે છે, આ વાત હરી જરીવાલા એટલે કે ભારતીય ફિલ્મ ઉદ્યોગના હોનહાર અભિનેતા સંજીવકુમારના મગજમાં બેસી ગઈ હતી.
જો કે, મહિલાઓથી દૂર રહેવા છતાં અને લગ્ન ન કરવા છતાં, સંજીવ કુમારના ઘણા અફેરો મીડિયામાં જગ્યા બનાવી ચમકતા રહ્યા હતા. સંજીવને હેમા માલિનીને એટલી ગમી કે તેઓ તેમના સંબંધોની વાત લઈને લઈને સીધી તેની માતા પાસે ગયા. હેમા માલિનીની માતાએ તેમના સંબંધોને નારાજ કર્યા હતા. આ પછી તે ડિપ્રેશનમાં આવી ગયા. આ પછી તેમના જીવનમાં અભિનેત્રી વિજયેતા પંડિતની બહેન સુલક્ષણા પંડિત આવી. સુલક્ષણાએ સંજીવ સામે પોતાનો પ્રેમ વ્યક્ત કર્યો અને તેની સાથે લગ્ન કરવા માંગતી હતી પરંતુ સંજીવ રાજી ન થયો.
સંજીવે જીવતા હતા ત્યારે ઘણી હિટ ફિલ્મો આપી હતી, પરંતુ રસપ્રદ વાત એ છે કે તેમના મૃત્યુ પછી પણ તેમની 10 ફિલ્મો રિલીઝ થઈ હતી. અભિનેતાએ આમાં 3-4 ફિલ્મોનું શૂટિંગ પૂર્ણ કર્યું હતું. બાકીની ફિલ્મો તેમની સ્ક્રિપ્ટના બીજા ભાગમાં થોડો ફેરફાર કર્યા બાદ રિલીઝ કરવામાં આવી હતી. હિટ ફિલ્મો ઉપરાંત, સંજીવે તેમની શાનદાર અભિનય માટે રાષ્ટ્રીય પુરસ્કારોની સાથે ઘણા ફિલ્મફેર પુરસ્કારો પણ જીત્યા હતા.
