આજના ડિજિટલ યુગમાં પેમેન્ટ કરવું ખૂબ જ સરળ બની ગયું છે. તમે QR કોડ સ્કેન કરીને બિલથી લઈને, માલની ખરીદી અથવા ઓટો-કેબ સહિતની દરેક વસ્તુ માટે સરળતાથી ચૂકવણી કરી શકો છો. હવે ડિજિટલ પેમેન્ટ કરનારા લોકોની કોઈ કમી નથી. બસ એક ક્લિક કરો અને પૈસા ટ્રાન્સફર કરો… પરંતુ QR કોડ દ્વારા પૈસાની લેવડદેવડ કરવી જેટલી સરળ છે તેટલું જ તેમાં જોખમી પણ છે. સ્કેમર્સ લોકોને છેતરવા માટે ઘણી પદ્ધતિઓનો ઉપયોગ કરી રહ્યા છે. તેઓ વિવિધ પ્રયાસો કરે છે. સાયબર સુરક્ષા કંપનીઓ અનુસાર, સ્કેમર્સ ફિશિંગ લિંક્સ મોકલીને લોકોને છેતરે છે. તે ઈમેલમાં QR કોડ મોકલીને લોકોને છેતરે છે. આ QR કોડ ફિશિંગ લિંક્સ અને કૌભાંડ પૃષ્ઠો સાથે એન્કોડેડ છે. તેથી, જ્યારે વપરાશકર્તા આ કોડને સ્કેન કરે છે, ત્યારે તે આ કૌભાંડનો શિકાર બને છે. આ સિવાય ગિફ્ટ કે રિટર્નના નામે પણ લોકોને છેતરવામાં આવે છે.
જ્યારે કોઈ યૂઝર ગિફ્ટ અથવા રિટર્ન મેળવવા માટે કોડ સ્કેન કરે છે અને પછી તેનો પાસવર્ડ નાખે છે, ત્યારે તે આ કૌભાંડનો શિકાર બને છે. કારણ કે ગિફ્ટ સ્કેન કરવાથી તમારા ખાતામાંથી પૈસા કપાઈ જશે. આ માટે સ્કેમર્સ દુકાનો અને અન્ય સ્થળોએ ફેસ QR કોડ પણ લગાવે છે.
સ્કેમર્સ ઘણી દુકાનો પર ફેસ કોડ પણ પેસ્ટ કરે છે, જ્યાં ઘણા QR કોડ જોવા મળે છે. જેના કારણે બીજા ખાતામાં પેમેન્ટ કરવામાં આવે છે. FBIએ આ અંગે ચેતવણી જાહેર કરી છે. આ સિવાય અસલી કોડ પર નકલી કોડ પણ લગાવવામાં આવે છે. ઘણી વખત આવા કોડ સ્કેન કરતી વખતે મોબાઈલ હેક થઈ શકે છે અથવા તો તેની જાસૂસી પણ થઈ શકે છે.
આ પ્રકારના કૌભાંડને ફિશિંગ પણ કહેવાય છે. જેમાં લોકોને લલચાવીને ફસાવવામાં આવે છે. આવા કૌભાંડો ઈમેલ કે એસએમએસ દ્વારા કરવામાં આવે છે.
સરકાર અને સાયબર સિક્યુરિટી કંપનીઓ દ્વારા લોકોને આ પ્રકારના કૌભાંડો વિશે ચેતવણી આપવામાં આવે છે. લોકોને ઈમેલ કે એસએમએસ દ્વારા લીંક મોકલીને છેતરવામાં આવે છે. પરંતુ લોકોમાં જાગૃતિ વધવાને કારણે લોકો આવી લિંક્સને નજરઅંદાજ કરે છે. પરંતુ હવે સ્કેમર્સે ફિશિંગ લિંક્સને બદલે QR કોડ મોકલવાનું શરૂ કર્યું છે. જે વધુ ખતરનાક છે. કારણ કે મોકલેલ લિંક યાદ રાખી શકાય છે જ્યારે QR કોડ ઓળખવો અશક્ય છે.
ઈન્ટરનેટ યુગમાં સાવધાની એ એકમાત્ર ઉપાય છે. તેથી, જો તમને ઈમેલમાં QR કોડ દેખાય, તો તેને ખતરો ગણો અને તેને સ્કેન કરવાનું ટાળો. વધુમાં, સ્કેમર્સ લોકોને પાસવર્ડ સાથે ચેડાં અથવા સેવા સમાપ્તિ વિશે ઈમેલ મોકલીને તાત્કાલિક પગલાં લેવા માટે સંકેત આપી શકે છે. આ સિવાય QR કોડ સ્કેન કરતી વખતે ચેક કરો કે તે કોના નામે છે, જો તે દુકાનદારના નામે છે તો પેમેન્ટ કરો. ઉપરાંત, મફત ગિફ્ટ કાર્ડ્સ અંગે સાવચેત રહેવું મહત્વપૂર્ણ છે.