આ વર્ષે ભારતમાં ચોમાસું કેવું રહેશે? વરસાદ પડશે કે ગરમીથી લોકો પરેશાન થશે? આ તમામ સવાલોના જવાબ હવામાનની આગાહી કરતી ખાનગી કંપની સ્કાયમેટ વેધર દ્વારા આપવામાં આવ્યા છે. સ્કાયમેટ વેધરએ જણાવ્યું છે કે આ ચોમાસાની સિઝનમાં “સામાન્ય” વરસાદ જોવા મળશે. આ પહેલા સ્કાયમેટ દ્વારા 21 ફેબ્રુઆરીએ કરેલી ચોમાસાની આગાહીમાં પણ એવું કહેવામાં આવ્યું હતું કે આ વર્ષે ચોમાસું સામાન્ય રહેશે.
વેધર કંપનીના રિપોર્ટ અનુસાર આ વર્ષે ગુજરાત, નાગાલેન્ડ, મણિપુર, મિઝોરમ અને ત્રિપુરામાં પણ સામાન્યથી ઓછા વરસાદની અપેક્ષા છે. જોકે, ઉત્તર પ્રદેશ, પંજાબ અને મધ્ય પ્રદેશમાં સામાન્ય કરતાં વધુ વરસાદની અપેક્ષા છે. રાજસ્થાનમાં ઓછો વરસાદ થવાની સંભાવના છે.
તેણે કહ્યું છે કે વરસાદ લાંબા ગાળાની સરેરાશ (LPA) ના 98% હશે. જૂનથી સપ્ટેમ્બરના સમયગાળા માટે લાંબા ગાળાની સરેરાશ 1961-2010ની સરેરાશ કરતાં 880.6 મીમી છે. સામાન્ય વરસાદને LPA ના 96-104% વચ્ચે વર્ગીકૃત કરવામાં આવે છે. ગયા વર્ષે, “સામાન્ય” શ્રેણીમાં ચોમાસાનો વરસાદ LPA ના 99% હતો અને 2020 માં, “સામાન્યથી ઉપર” શ્રેણીમાં ચોમાસાનો વરસાદ LPA ના 109% હતો.
સ્કાયમેટ વેધરની આગાહી છે કે જુલાઈ-ઓગસ્ટમાં કેરળ અને કર્ણાટકના આંતરિક ભાગોમાં વરસાદમાં ઘટાડો થઈ શકે છે. આ વર્ષના ચોમાસાનો પ્રથમ અર્ધ ઉત્તરાર્ધ કરતાં સારો રહેવાની ધારણા છે.
સ્કાયમેટે કહ્યું કે 2022 સુધીમાં દક્ષિણ પશ્ચિમ ચોમાસું સામાન્ય થવાની 65 ટકા સંભાવના છે. 25 ટકા ઓછો વરસાદ અને 10 ટકા ‘સામાન્યથી વધુ’ વરસાદની પણ શક્યતા છે. તેણે કહ્યું છે કે 2022 શુષ્ક વર્ષ હોવાની કોઈ શક્યતા નથી.
આ પહેલા ઇન્ડિયન ઇન્સ્ટિટ્યૂટ ઓફ ટેક્નોલોજી (IIT), ભુવનેશ્વરના સંશોધકોએ તેમના અભ્યાસમાં દાવો કર્યો હતો કે હવામાન પરિવર્તનના કારણે પશ્ચિમ એશિયામાં ધૂળની ડમરીઓ વધી રહી છે, પરંતુ શક્ય છે કે તેની અસર ભારતમાં. હશે જેને કારણે ચોમાસાના વરસાદમાં વધારો થાય.
આ અભ્યાસ તાજેતરમાં જર્નલ “ક્લાઈમેટ એન્ડ એટમોસ્ફેરિક સાયન્સ” માં પ્રકાશિત થયો છે. અભ્યાસ મુજબ, પશ્ચિમ એશિયાના રણમાંથી ધૂળ અરબી સમુદ્ર સુધી પહોંચે છે અને તેના કારણે દક્ષિણ એશિયામાં વરસાદ વધી શકે છે, ખાસ કરીને જ્યારે ભારતીય ક્ષેત્રમાં ગંભીર દુષ્કાળની સ્થિતિ હોય.
અગાઉના અભ્યાસ મુજબ, પશ્ચિમ એશિયા અને ઉત્તર આફ્રિકાના રણમાંથી આવતી ધૂળ એક કે બે અઠવાડિયાના ટૂંકા ગાળામાં ભારતમાં વરસાદના દરમાં વધારો કરે છે.
અભ્યાસ મુજબ, આ શક્ય છે કારણ કે આ ધૂળના કારણે, અરબી સમુદ્ર ગરમ થાય છે, જે ભારતીય ક્ષેત્રમાં ભેજથી ભરેલા પવનોની ગતિ માટે ઉર્જા સ્ત્રોત છે.