રિઝર્વ બેંક ઓફ ઈન્ડિયાએ હોમ લોન લેનારા ગ્રાહકોને મોટી રાહત આપી છે. અત્યાર સુધી, હોમ લોનની ચુકવણી કર્યા પછી, તમારે રજિસ્ટ્રી પેપર્સ મેળવવા બેંકોના વારંવાર ધક્કા ખાવા પડતાં હતી, પરંતુ હવે આરબીઆઈએ બેંકોને સૂચના આપી છે કે તે લોનની ચુકવણીના 30 દિવસની અંદર ગ્રાહકોને રજિસ્ટ્રી પેપર્સ પરત કરે. જો બેંક 30 દિવસની અંદર ગ્રાહકને રજિસ્ટ્રી પેપર પરત નહીં કરે તો તેને દરરોજ 5000 રૂપિયાનો દંડ ભરવો પડશે. આ નિયમ 1 ડિસેમ્બર, 2023થી લાગુ થશે.
રજિસ્ટ્રી પેપરમાં તમામ પ્રકારની જંગમ અને સ્થાવર મિલકતના તમામ મૂળ દસ્તાવેજો હોય છે. આરબીઆઈના પરિપત્ર મુજબ, 2003 થી વિવિધ નિયમનકારી સંસ્થાઓને જારી કરાયેલ વાજબી પ્રેક્ટિસ કોડ પરની માર્ગદર્શિકા મુજબ, ધિરાણ આપતી સંસ્થાઓએ સંપૂર્ણ ચુકવણી પ્રાપ્ત કરવા અને લોન એકાઉન્ટ બંધ કરવા પર તમામ જંગમ અને સ્થાવર મિલકતના દસ્તાવેજો રજૂ કરવા જરૂરી છે. જો કે, એવું જોવામાં આવ્યું છે કે આ સંસ્થાઓ આવા જંગમ અને સ્થાવર મિલકતના દસ્તાવેજો બહાર પાડવા માટે અલગ-અલગ પ્રથાઓનું પાલન કરે છે, જેના કારણે ગ્રાહકોની ફરિયાદો અને વિવાદો થાય છે.
આરબીઆઈનો નિર્દેશ સ્પષ્ટ કહે છે કે નિયમનકારી સંસ્થાઓએ તમામ મૂળ જંગમ અને સ્થાવર મિલકતના દસ્તાવેજો જાહેર કરવા જોઈએ અને લોન ખાતાની સંપૂર્ણ ચુકવણી અથવા પતાવટ પછી 30 દિવસના સમયગાળાની અંદર કોઈપણ રજિસ્ટ્રીમાં નોંધાયેલા કોઈપણ શુલ્ક દૂર કરવા જોઈએ.
આ સૂચનાઓ ઋણ લેનારાઓને આ જરૂરી દસ્તાવેજો બેંકિંગ આઉટલેટમાંથી અથવા જ્યાં લોન ખાતું બનાવ્યું હતું તે શાખામાંથી અથવા નિયમન કરાયેલ એન્ટિટીની કોઈપણ અન્ય ઑફિસમાંથી જ્યાં દસ્તાવેજો ઉપલબ્ધ હોય, તેમની પસંદગી મુજબ એકત્રિત કરવાનો વિકલ્પ પૂરો પાડે છે. જો ગ્રાહક 30 દિવસની અંદર દસ્તાવેજો પરત નહીં કરે તો સંબંધિત સંસ્થાએ દરરોજ 5000 રૂપિયાનું વળતર ચૂકવવું પડશે.
