આજના DJ યુગમાં પણ ગરબા થકી સંસ્કૃતિ અને પરંપરા જળવાઇ રહી છે. ખોટા દેખાડાઓથી દૂર ગરબા એ હજીપણ દેવી અંબા, ચામુંડા અને મહાકાળીની આરાધનાનું જ પ્રતિક છે. ચાલો રાજ્યમાં વિવિધ સ્થળે થતાં આવા ગરબા વિશે થોડી જાણકારી મેળવીએ…
પાટણના ગુર્જરવાડામાં દોરી ગરબા યોજાય છે. ભાતિગળ પદ્ધતિથી તાલબદ્ધ રીતે દોરી ગરબો રમવો એ આપણી સાંસ્કૃતિનો બહુમુલ્ય વારસો છે. દોરી ગરબો એ આવડત અને કળા જ નહીં સામાજિક એકતાની ગૂંથણીનો મેસેજ પણ છે. સમગ્ર ગરબો રમાય ત્યાં સુધીમાં દોરી છેક નીચે સુધી ગુંથાઈને એક સુંદર ગૂંથણ તૈયાર થાય છે. આ ગરબા વિદેશીઓને પણ ખૂબ આકર્ષતા હોય છે.
પોરબંદર ખારવા સમાજના યુવક-યુવતીઓ જ્યારે પરંપરાગત સંસ્કૃતિ રજુ કરતા ગરબા રમે છે ત્યારે દર્શકો મંત્રમુગ્ધ થઈ જાય છે. ખારવા માછીમારી પરંપરા મુજબ તેમના સાધનોનો કળાત્મક ઉપયોગ કરી રાસ-ગરબા રમતા હોય છે.
રાજકોટના રાજવી પેલેસમાં રાણી સાહેબ કાદંબરીદેવી ઓફ રાજકોટનાં માર્ગદર્શન હેઠળ પેલેસના જાજરમાન પટાંગણમાં દરબારી સંસ્કૃતિ અનુસાર ગરબીમાં થાળી રાસ, દીવા રાસ, ટીપ્પણી રાસ, ત્રણ તાલીના રાસ, તલવાર રાસ રમાઈ રહ્યા છે. પેલેસ ગરબીમાં 2006થી તલવાર રાસ શરૂ થયા બાદ દર વર્ષે એ પરંપરા જાળવવામાં આવી છે. 2020માં તો એકસાથે 2200 બહેનોએ તલવાર રાસ રમી ગિનિશ બુક ઓફ રેકોર્ડમાં નામ અંકિત કર્યું છે. બહેનોના તલવાર રાસ એ મહિલા સશકિતકરણ શૌર્યના પ્રતિક તરીકે જોવામાં આવે છે. આ ગરબા જોવાનો લ્હાવો ન મળે તો ગુજરાતના ગરબા વિશેની તમારી જાણકારી અધુરા કહો એમાં અતિશયોક્તિ નથી.
એ જ પ્રમાણે રાજકોટના મવડી ચોકડી પાસે શ્રી બજરંગ ગરબી મંડળ આયોજીત રાસોત્સવમાં 30 જેટલી દિકરીઓ ટીપ્પણી રાસ, ગાગર રાસ, ખંજરી રાસ, સળગતી ઈંઢોણી રાસની રમઝટ બોલાવે છે. અત્યંત આકર્ષક અને અદભૂત શક્તિસ્વરૂપા એવો ઈંઢોણી રાસ નિહાળવા દૂર-દૂરથી લોકો આવે છે અને હરખના આંસુ રોકી નથી શક્તો એવી ભક્તિમય આ રજૂઆત હોય છે.