નાણામંત્રી નિર્મલા સીતારમણે ગયા બુધવારે સામાન્ય બજેટ રજૂ કર્યું. આ બજેટમાં ઘણી જાહેરાતો કરવામાં આવી હતી. જેમાં ડિજીલોકર અંગે પણ જાહેરાત કરવામાં આવી હતી. વાસ્તવમાં સરકાર KYC (Know Your Customer)ની પ્રક્રિયાને સરળ બનાવવા જઈ રહી છે. નાણા પ્રધાન નિર્મલા સીતારમણે, બજેટ 2003 રજૂ કરતી વખતે જાહેરાત કરી હતી કે ડિજીલોકરનો વ્યાપ વિસ્તારવામાં આવશે. વ્યક્તિગત સૂક્ષ્મ, નાના, મધ્યમ અને મોટા ઉદ્યોગો માટે આ પ્લેટફોર્મ પર DigiLocker સેટ કરવામાં આવશે. સરકારના આ નિર્ણયથી ફિનટેક સેવાઓને ફાયદો થશે. આ ફિનટેક ફર્મના ખર્ચને ઘટાડવામાં પણ મદદ કરશે. સાથે જ બિઝનેસ કરવામાં પણ સરળતા રહેશે. નાણાપ્રધાન નિર્મલા સીતારમણના જણાવ્યા અનુસાર, ભારતમાં ફિનટેક સેવાઓને આધાર, પીએમ જન ધન યોજના, વિડિયો કેવાયસી, ઈન્ડિયા સ્ટેક અને UPI સાથે ડિજિટલ પબ્લિક ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર દ્વારા સુવિધા આપવામાં આવે છે. કેન્દ્રીય ઈલેક્ટ્રોનિક્સ અને ઈન્ફોર્મેશન ટેક્નોલોજી મંત્રી અશ્વિની વૈષ્ણવે જણાવ્યું હતું કે ડિજીલોકરનો વ્યાપ એ રીતે વિસ્તારવામાં આવશે કે કંપનીઓએ માત્ર એક જ વાર KYC ઔપચારિકતા પૂરી કરવી પડશે. તેનો ઉપયોગ અન્ય સેવાઓની ચકાસણી માટે પણ થઈ શકે છે.
અશ્વિની વૈષ્ણવે જણાવ્યું હતું કે ડીજીલોકર હવે KYC માટે વિવિધ વિસ્તારોમાં વિસ્તરણ કરવામાં આવશે. અશ્વિની વૈષ્ણવના જણાવ્યા મુજબ, ઉદાહરણ તરીકે, જો તમે બેંક ખાતું ખોલાવવા માટે પહેલાથી જ દસ્તાવેજો સબમિટ કર્યા છે, તો તમારે વીમા અથવા નવી હોમ લોન માટે પ્રક્રિયાને પુનરાવર્તન કરવાની જરૂર રહેશે નહીં. DigiLockerનો ઉપયોગ કરીને આવી સુવિધા બનાવવામાં આવી રહી છે. તેમણે કહ્યું કે DigiLocker ખૂબ જ ઉપયોગી સાધન છે. તે વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીના ડિજિટલ ઈન્ડિયા વિઝનનો અસરકારક ભાગ છે. નાણા પ્રધાન નિર્મલા સીતારમણે બુધવારે તેમના 2023-24ના ભાષણમાં જાહેરાત કરી હતી કે KYC પ્રક્રિયાને સરળ બનાવવામાં આવશે. નોન-પર્સનલ ડેટા ગવર્નન્સ ફ્રેમવર્ક નાગરિકોને વધુ સારી સેવાઓ પહોંચાડવા માટે બિન-વ્યક્તિગત સરકારી ડેટાનો લાભ લેવામાં મદદ કરશે, એમ તેમણે જણાવ્યું હતું. ઉદાહરણો આપીને તેમણે સમજાવ્યું કે જો આપણી પાસે 20 થી 25 વર્ષ પહેલાનો હવામાન અને આબોહવા ડેટા સેટ હોય, તો તેનો ઉપયોગ ખેડૂતો માટે વધુ સારી અને વધુ પ્રમાણિક આબોહવાની આગાહી કરવા માટે કરી શકાય છે.
તમને જણાવી દઈએ કે ડિજીલોકર એપ એક સરકારી એપ છે. આના દ્વારા પ્રાપ્ત થયેલ ડિજિટલ દસ્તાવેજની માહિતી માન્ય છે. તે ખૂબ જ સલામત માનવામાં આવે છે. હવે સરકારે KYC પ્રક્રિયાને સરળ બનાવવા માટે મોટી જાહેરાત કરી છે. ખરેખર, DigiLocker એપમાં યુઝર્સ તેમના તમામ ઓફિશિયલ કે મહત્વના ડોક્યુમેન્ટ્સને સુરક્ષિત રાખી શકે છે. તેને સોફ્ટ કોપી એપ પણ કહી શકાય. ડિજીલોકર એપનો ઉપયોગ એન્ડ્રોઇડ અથવા આઇફોન બંને વપરાશકર્તાઓ કરી શકે છે. આમાં તમે તમારું પાન કાર્ડ, આધાર કાર્ડ, 10મું-12મું પ્રમાણપત્ર, ડ્રાઇવિંગ લાઇસન્સ વગેરે રાખી શકો છો. આ સાથે, જો હાર્ડ કોપી નથી, તો તમે તેમાં અપલોડ કરેલા દસ્તાવેજોને પણ સાચવી શકો છો. બજેટ 2023 માં, નાણામંત્રીએ જાહેરાત કરી છે કે આધાર ડિજીલોકરમાં સ્ટોર્સ માટે માન્ય રહેશે. આવી સ્થિતિમાં એપના ઉપયોગને પ્રોત્સાહિત કરી શકાય છે. બજેટમાં એવી જાહેરાત કરવામાં આવી છે કે હાર્ડ કોપી ન હોવા છતાં પણ DigiLocker એપમાં હાજર દસ્તાવેજો માન્ય રહેશે. જો કે આ માટે મોબાઈલમાં ડિજીલોકર એપ હોવી જરૂરી છે.
તમે DigiLocker નો લાભ પણ લઈ શકો છો. આ માટે તમારે પહેલા ગૂગલ પ્લે સ્ટોર પર જવું પડશે. અહીં તમારે DigiLocker એપ ડાઉનલોડ કરવાની રહેશે. હવે એપ ખોલો અને તમારી ભાષા પસંદ કરો. હવે નીચે સ્ક્રોલ કરો અને Get Started બટન પર ટેપ કરો. હવે Create Account પર ક્લિક કરો. હવે તમારી જન્મતારીખ, મોબાઈલ નંબર, ઈ-મેલ આઈડી અને આધાર નંબર દાખલ કરો. હવે તમારા મોબાઈલ નંબર અને ઈમેલ પર એક OTP આવશે. OTP દાખલ કર્યા પછી, તમારું DigiLocker એકાઉન્ટ સેટઅપ થઈ જશે.