યાદ રાખો જાગૃતિ એ સલામતી તરફનું પ્રથમ પગલું છે, તેથી આ સમાચાર ફેલાવીને અન્ય લોકોને ડિજિટલ યુગમાં સુરક્ષિત રહેવામાં મદદ કરો
એવા યુગમાં જ્યારે સ્માર્ટફોન આપણા જીવનનો અનિવાર્ય હિસ્સો છે. વપરાશના કારણે બેટરી ચાર્જની આવરદા સમાપ્ત થવાની સંભાવના અત્યંત ચિંતા ઉપજાવે છે. આ મુશ્કેલીને દૂર કરવા લોકો વારંવાર એરપોર્ટ, હોટલ, કાફે અને અન્ય પ્રકારના જાહેર સ્થળોએ જ્યાં તક મળે કે સુલભ સાર્વજનિક ચાર્જિંગ આઉટલેટ્સનો ઉપયોગ કરે છે. ઓછી બેટરીનો આ જે સીધોસાદો ઉકેલ દેખાય છે તે ઝડપથી તમને ભારે તકલીફોમાં મૂકી શકે છે, કારણ કે સાયબર ગુનેગારોએ આ ચાર્જિંગ કનેક્ટર્સનો ઉપયોગ કરીને શંકાસ્પદ પીડિતો પાસેથી વપરાશકર્તાઓ વિશેની મહત્વપૂર્ણ માહિતીની ચોરી કરવા માટે નવી તકનીક શોધી કાઢી છે. આ નવા ષડયંત્રને “જ્યુસ જેકિંગ” નામ અપાયું છે. સાયબર સિક્યુરિટીની દુનિયામાં આ સ્કેમ પાયમાલી મચાવી રહ્યું છે.
જ્યુસ જેકિંગ એ એક છળકપટભર્યું કૌભાંડ છે જેમાં છેતરપિંડી કરનારાઓ ગ્રાહકોને છેતરવા અને તેમના સ્માર્ટફોન અને અન્ય ઇલેક્ટ્રોનિક ઉપકરણોની અનધિકૃત ઍક્સેસ મેળવવા સાર્વજનિક ચાર્જિંગ સ્ટેશનોનો ઉપયોગ કરે છે. સ્કેમર્સ યુએસબી ચાર્જિંગ ટર્મિનલ્સનો લાભ લે છે જે ઘણી વખત જાહેર સ્થળોએ સુલભ હોય છે, અને તેઓ તેમની શેતાની પ્રવૃત્તિઓ કરવા માટે બે મુખ્ય વ્યૂહરચનાઓનો ઉપયોગ કરે છે:
હાર્ડવેર: સ્કેમર્સ હાર્ડવેર ઉપકરણોને ચાર્જિંગ પોર્ટ્સમાં છુપાવે છે. જ્યારે ઉપભોક્તા તેમના સ્માર્ટફોનને ચાર્જ કરવા માટે કનેક્ટ કરે છે, ત્યારે આ ગેજેટ્સ ડેટાની ચોરી કરવા માટે રચાયેલ છે. ઉપકરણમાં નાની ચિપ્સ અથવા કનેક્ટર્સ શામેલ હોઈ શકે છે જે લિંક કરેલા સ્માર્ટફોનમાંથી ડેટા ચોરી કરે છે.
સૉફ્ટવેર: સ્કેમર્સ દ્વારા ઉપયોગમાં લેવાતી બીજી યુક્તિ ચાર્જિંગ સ્ટેશનના સૉફ્ટવેર સાથે સમાધાન કરવાની છે. તેઓ ચાર્જિંગ સ્ટેશન પર દૂષિત માલવેર ઇન્સ્ટોલ કરી શકે છે, તેની સાથે જોડાયેલા કોઈપણ ઉપકરણને ચેપ લગાવી શકે છે.
આ માલવેર વ્યક્તિગત રીતે ઓળખી શકાય તેવો ડેટા એકત્રિત કરવા, ઉપકરણને લૉક કરવા અને અપરાધીઓને સીધા ડેટાની નિકાસ સહિત વિવિધ વિનાશક કૃત્યો કરવામાં સક્ષમ છે.
ચાર્જિંગ સ્ટેશન: સ્કેમર્સ ચાર્જ સ્ટેશનો મૂકે છે જે અધિકૃત અને અનુકૂળ દેખાય છે. વપરાશકર્તાઓ અજાણ છે કે આ સ્ટેશનો લિંક કરેલ ઉપકરણોમાંથી ડેટા એકત્રિત કરવા માટે સેટ કરવામાં આવ્યા છે.
ડેટા ચોરી: જ્યારે અજાણ્યા વપરાશકર્તા તેમના ઉપકરણને ચાર્જિંગ પોર્ટમાં પ્લગ કરે છે, ત્યારે સૉફ્ટવેર અથવા હાર્ડવેર લિંક કરેલ ઉપકરણમાંથી સંવેદનશીલ ડેટા કાઢવાનું શરૂ કરી શકે છે. પાસવર્ડ્સ, વ્યક્તિગત માહિતી, બેંક માહિતી, તેમજ વધારાની સંવેદનશીલ માહિતી શામેલ હોઈ શકે છે.
માલવેર ઈન્જેક્શન: કેટલાક સ્કેમ્સ ચાર્જિંગ દરમિયાન સીધા જ વપરાશકર્તાના ઉપકરણમાં માલવેરના ઈન્જેક્શન તરફ દોરી જાય છે, જે સ્કેમર્સને પીડિતના ફોન અથવા ટેબ્લેટની ઍક્સેસ મેળવવાની મંજૂરી આપે છે.
સાર્વજનિક ચાર્જિંગ સ્ટેશનો સાથે જોડાયેલા ઉપકરણોને સંક્રમિત કરવા અથવા જ્યુસ-જેક કરવા માટે તે કોઈ નવો વિચાર નથી. ફેડરલ કોમ્યુનિકેશન કમિશન (FCC) તેમજ ફેડરલ બ્યુરો ઑફ ઇન્વેસ્ટિગેશન (FBI) એ બંનેએ આવા હુમલાના જોખમો અંગે ચેતવણીઓ જારી કરી છે. મે 2023 ની તારીખના એક ટ્વીટમાં, એફબીઆઈએ લોકોને સ્પષ્ટપણે ચેતવણી આપી હતી કે તેઓ હોટલ, શોપિંગ મોલ્સ અને એરપોર્ટ પર ફ્રી ચાર્જિંગ સુવિધાઓનો ઉપયોગ કરવાથી દૂર રહે. જોખમી કલાકારોએ સાર્વજનિક રૂપે ઍક્સેસિબલ યુએસબી પોર્ટ્સ સાથે જોડાયેલા ઉપકરણોમાં માલવેર દાખલ કરવાની તેમની ક્ષમતા દર્શાવી, જેણે ચેતવણીને પ્રોમ્પ્ટ કર્યું.
જ્યુસ જેકિંગ કૌભાંડમાં પડવાની શક્યતા ભયાનક હોઈ શકે છે, તેમ છતાં, તમે તમારી જાતને તેમજ તમારા ડેટાને બચાવવા માટે પગલાં લઈ શકો છો:
તમારી સાથે ચાર્જર લાવો: તમારા વ્યક્તિગત ચાર્જરનો ઉપયોગ કરો અને જ્યારે પણ શક્ય હોય ત્યારે તેને ઇલેક્ટ્રિકલ સોકેટ સાથે કનેક્ટ કરો. સાર્વજનિક ચાર્જિંગ આઉટલેટનો ઉપયોગ કરવાથી દૂર રહો, ખાસ કરીને જોખમી સ્થળોએ.
પોર્ટેબલ પાવર બેંક: જ્યારે તમે ફરતા હોવ ત્યારે તમારા ઉપકરણોને ચાર્જ રાખવા માટે ઉચ્ચ-ગુણવત્તાવાળી પોર્ટેબલ પાવર બેંક ખરીદો.
યુએસબી માટે ડેટા બ્લોક્સ: યુએસબી ડેટા બ્લોકર્સનો ઉપયોગ કરો, જેને સામાન્ય રીતે “યુએસબી કોન્ડોમ” તરીકે ઓળખવામાં આવે છે, જે કોમ્પેક્ટ એડેપ્ટર્સ છે જે ફક્ત ચાર્જિંગની પરવાનગી આપે છે અને ડેટા ટ્રાન્સફર અટકાવે છે. ચાર્જિંગ દરમિયાન કોઈપણ ગેરકાયદેસર ડેટા એક્સચેન્જ પરિણામે બંધ થઈ જાય છે.
સ્વતઃ-કનેક્ટ બંધ કરો: તમારા ઉપકરણના સ્વચાલિત કનેક્શન વિકલ્પને અક્ષમ કરો જેથી કરીને તે ચાર્જિંગ સ્ત્રોતની શોધ કરતી વખતે જોખમી નેટવર્ક્સ અથવા ગેજેટ્સ સાથે અજાણતાં કનેક્ટ ન થાય.
સલામત નેટવર્કનો ઉપયોગ કરો: Wi-Fi નો ઉપયોગ કરતી વખતે, સુરક્ષિત હોય તેવા વિશ્વસનીય નેટવર્ક પર રહેવાનો પ્રયાસ કરો. અનિશ્ચિત અથવા ખુલ્લા નેટવર્ક્સ સાથે કનેક્શન ટાળવું જોઈએ કારણ કે સ્કેમર્સ તેમની સાથે સરળતાથી ચાલાકી કરી શકે છે.
સમયાંતરે સોફ્ટવેર અપડેટ્સ: તમારા સ્માર્ટફોન પર ઓપરેટિંગ સિસ્ટમ, મોબાઇલ એપ્લિકેશન્સ તેમજ સોફ્ટવેર અપડેટ કરો. સિક્યોરિટી પેચ જે જાણીતી નબળાઈઓ સામે રોકવામાં મદદ કરી શકે છે તે વારંવાર સોફ્ટવેર અપગ્રેડ્સમાં સામેલ કરવામાં આવે છે.
અનલૉક કરશો નહીં: જ્યારે તમારો ફોન સાર્વજનિક જગ્યાએ ચાર્જ થઈ રહ્યો હોય, ત્યારે તેનો ઉપયોગ કરવાનું ટાળો. જો તમે તમારું ઉપકરણ ચાર્જ થઈ રહ્યું હોય ત્યારે તેને અનલૉક કરો છો, તો કોઈ અન્ય વ્યક્તિ તમારી પરવાનગી વિના તેનો ઉપયોગ કરી શકે છે.
જો તમે ઉપકરણને USB પોર્ટમાં પ્લગ કર્યા પછી તમને “ડેટા શેર કરો,” “આ કોમ્પ્યુટર પર વિશ્વાસ કરો” અથવા “માત્ર ચાર્જ કરો” એવું પૂછતું પ્રોમ્પ્ટ દેખાય તો “માત્ર ચાર્જ” પસંદ કરો.
જ્યૂસ જેકિંગ એ ખૂબ જ ખતરનાક છેતરપિંડી છે જે તેના માટે પડતા લોકો માટે ગંભીર પરિણામો લાવી શકે છે. જો કૌભાંડ સફળ થાય તો નીચેના જોખમો અને સંભવિત નકારાત્મક અસરો થઈ શકે છે:
ડેટા ચોરી: પીડિતના સ્માર્ટફોન અથવા અન્ય ઇલેક્ટ્રોનિક ઉપકરણમાંથી સંવેદનશીલ ખાનગી માહિતી લેવી એ સૌથી મોટા જોખમો પૈકીનું એક છે. સ્કેમર્સ સીઉપકરણમાં સમાયેલ ગોપનીય ડેટાની ઍક્સેસ, જેમાં પાસવર્ડ, વપરાશકર્તાનામ, ક્રેડિટ કાર્ડ માહિતી અને અન્ય પ્રકારની વ્યક્તિગત માહિતીનો સમાવેશ થાય છે.
ઓળખની ચોરી એ ગુનો છે જે કૌભાંડ કલાકારો કરી શકે છે જો તેઓને પીડિતની અંગત માહિતીની ઍક્સેસ હોય. પછી તેઓ પીડિતની ઓળખનો ઉપયોગ છેતરપિંડી કરવા, નવા ખાતા ખોલવા અથવા ગેરકાયદેસર ખરીદી કરવા માટે કરી શકે છે, જે તમામ પીડિતની ક્રેડિટને નાણાંની સાથે નુકસાન પહોંચાડી શકે છે.
નાણાકીય નુકસાન: જો છેતરપિંડી કરનારાઓને પીડિતાના બેંક એકાઉન્ટ્સ, ક્રેડિટ કાર્ડ નંબર્સ અથવા બેંકિંગ એપ્લિકેશન્સની ઍક્સેસ હોય, તો જ્યુસ જેક કરવાથી નાણાકીય નુકસાન થઈ શકે છે. તેઓ પીડિતનું બેંક એકાઉન્ટ ખાલી કરી શકે છે અથવા ગેરકાનૂની પ્રવૃત્તિઓ કરી શકે છે.
રેન્સમવેર એટેક્સ: કેટલાક માલવેર પ્રકારો કે જે જ્યુસ જેકિંગ દ્વારા વિતરિત કરવામાં આવે છે તે પીડિતના ઉપકરણને અક્ષમ કરી શકે છે અને તેમના ડેટાની ઍક્સેસના બદલામાં ચુકવણીની વિનંતી કરતો સંદેશ બતાવી શકે છે. પીડિતને અસુરક્ષિત છોડી દેવામાં આવે છે કારણ કે ખંડણી ચૂકવવાથી ખાતરી થતી નથી કે સ્કેમર્સ ગેજેટ પરત કરશે.
ડેટા ભંગ: અસરકારક જ્યુસ જેકીંગ એટેક ડેટા ભંગમાં પરિણમી શકે છે, પીડિતના કાર્યસ્થળની ખાનગી માહિતીને છતી કરી શકે છે, જો તેમનો સ્માર્ટફોન તેમના કામના ઈમેલ સાથે જોડાયેલ હોય અથવા તેમાં સંવેદનશીલ કાર્ય સંબંધિત ડેટા શામેલ હોય.
ગોપનીયતા પર આક્રમણ: સ્કેમર્સ પીડિતના કેમેરા તેમજ માઇક્રોફોનનો ઉપયોગ કરીને ગુપ્ત રીતે ખાનગી પળોને કેપ્ચર કરી શકે છે જે દૂષિત સૉફ્ટવેરને આભારી છે જે રસ જેકિંગ દ્વારા ઇન્સ્ટોલ કરવામાં આવ્યા છે.
દૂષિત પ્રવૃત્તિઓ: સાયબર અપરાધીઓ ચોરી કરેલા ડેટાનો ઉપયોગ કરીને સંખ્યાબંધ દૂષિત કૃત્યો કરી શકે છે, જેમ કે ફિશિંગ, બ્લેકમેલ અને પીડિતના સંપર્કોને સ્પામ અથવા માલવેર મોકલવા.
સામાજિક ઈજનેરી હુમલાઓ: સ્કેમર્સ સામાજિક ઈજનેરી તકનીકોનો ઉપયોગ કરીને પીડિતના મિત્રો, કુટુંબીજનો અથવા સહકાર્યકરોને છેતરવા માટે વધારાની વિગતો જાહેર કરી શકે છે અથવા જો તેમની પાસે વ્યક્તિગત ડેટાની ઍક્સેસ હોય તો અન્ય છેતરપિંડીનો ભોગ બને છે.
પ્રતિષ્ઠાને નુકસાન: સ્કેમર્સ પીડિતાના સોશિયલ મીડિયા એકાઉન્ટ્સ પર અયોગ્ય અથવા બદનક્ષીભર્યા નિવેદનો પોસ્ટ કરી શકે છે જો તેમની પાસે વ્યક્તિગત માહિતીની ઍક્સેસ હોય, જે પીડિતના જોડાણો અને પ્રતિષ્ઠાને નુકસાન પહોંચાડે છે.
ભાવનાત્મક અસ્વસ્થતા: આવા કૌભાંડ ગંભીર માનસિક અસ્વસ્થતા, અસ્વસ્થતા અને ગોપનીયતા અને સુરક્ષાની લાગણીઓમાં પરિણમી શકે છે.
લોકોએ તેમના ગેજેટ્સને સાર્વજનિક સ્થળોએ ચાર્જ કરતી વખતે અત્યંત સાવધાની રાખવી જોઈએ કારણ કે જ્યુસ જેકીંગ સાથે આવતા જોખમોને કારણે. ઉપર દર્શાવેલ અગમચેતીના પગલાંને અમલમાં મૂકીને આ ડરપોક ચાલમાં પડવાનો ભય નોંધપાત્ર રીતે ઘટાડી શકાય છે. સૌથી તાજેતરના સાયબર સુરક્ષા જોખમો વિશે શિક્ષિત રહીને અને ગેજેટ્સને ચાર્જ કરતી વખતે સાવધાની રાખવાથી જ્યુસ જૅકિંગની ગંભીર અસરોને ટાળી શકાય છે. આ ડિજિટલ યુગમાં સાવચેત અને સક્રિય બનવું એ તમારા સંરક્ષણની શ્રેષ્ઠ લાઇન છે કારણ કે સાયબર અપરાધીઓ સતત નવી શક્યતાઓ શોધી રહ્યા છે.
જ્યુસ જેકીંગ હજુ પણ જોખમ ઉભું કરે છે, તેથી અમારા વ્યક્તિગત ડેટાને સુરક્ષિત રાખવા માટે શિક્ષિત રહેવું અને સલામતીની સાવચેતી રાખવી મહત્વપૂર્ણ છે. પબ્લિક ચાર્જિંગ સ્ટેશનની સુવિધા ઓનલાઇન છેતરપિંડીનું લક્ષ્ય હોવાના ભોગે આવવી જોઈએ નહીં. આપણે સાવચેત રહીને અને ઉપર સૂચિબદ્ધ સલામતી ભલામણોનું પાલન કરીને, ચોરોથી એક પગલું આગળ રહેવામાં આપણે ખુદને મદદ કરીને આપણા ડેટાને જાહેર કર્યા વિના આપણા ઉપકરણોને ચાર્જ કરી શકીએ છીએ.
