દેશના નાણામંત્રી નિર્મલા સીતારમણે બજેટ (બજેટ 2023) રજૂ કર્યું જેમાં શિક્ષણ ક્ષેત્ર માટે પણ ઘણી મહત્વપૂર્ણ બાબતોની જાહેરાત કરવામાં આવી છે. નાણામંત્રીએ જાહેરાત કરી હતી કે કોરોનામાં શિક્ષણનું નુકસાન ઘટાડવા માટે ડિજિટલ લાઇબ્રેરીની સ્થાપના કરવામાં આવશે અને તમામ શાળાઓને ડિજિટલ લાઇબ્રેરી સાથે જોડવામાં આવશે. આ પુસ્તકાલયોમાં ભૂગોળ અને સાહિત્યને લગતા પુસ્તકો ઉપલબ્ધ કરાવવામાં આવશે. પરંતુ શું તમે જાણો છો કે ડિજિટલ લાઇબ્રેરી શું છે અને આ લાઇબ્રેરીની મદદથી તમે કેવી રીતે લાભ મેળવી શકો છો. ચાલો આ લેખમાં ડિજિટલ લાઇબ્રેરી સંબંધિત તમામ મહત્વપૂર્ણ માહિતી મેળવીએ.
નામ જ સૂચવે છે તેમ, ડિજિટલ લાઇબ્રેરી એ એક પુસ્તકાલય છે જ્યાં પુસ્તકો ડિજિટલ અથવા ઇલેક્ટ્રોનિક સ્વરૂપમાં હાજર હોય છે. આ પુસ્તકો માત્ર ઈલેક્ટ્રોનિક ઉપકરણોની મદદથી જ મેળવી શકાય છે. ડિજિટલ લાઈબ્રેરીને ઓનલાઈન લાઈબ્રેરી અને ઈન્ટરનેટ લાઈબ્રેરી તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે. ડિજિટલ લાઇબ્રેરીની સૌથી ખાસ વાત એ છે કે વાચક તેને દુનિયાના કોઈપણ ખૂણે બેસીને એક્સેસ કરી શકે છે. દેશમાં વધુને વધુ લોકો આ ક્ષેત્ર તરફ આકર્ષિત થઈ રહ્યા છે, જો કે, સૌથી મહત્વની બાબત એ છે કે દરેક નાગરિક માટે ડિજિટલ લાઇબ્રેરી સુલભ બનાવવી.
વિદ્યાર્થીઓ ઇન્ટરનેટની મદદથી ગમે ત્યાંથી ડિજિટલ લાઇબ્રેરીનો ઉપયોગ કરી શકે છે. કોઈપણ ભૌતિક પુસ્તકાલયની તુલનામાં ડિજિટલ લાઇબ્રેરીમાં અમર્યાદિત જગ્યા છે. આ લાઈબ્રેરીમાં દુનિયાના લગભગ તમામ પુસ્તકો ડિજિટલ ફોર્મેટમાં હશે જે કોઈપણ જગ્યાએથી એક્સેસ કરી શકાશે. વિદ્યાર્થીઓએ પુસ્તક માટે રજીસ્ટ્રેશન કરાવવા માટે ક્યાંય જવાની જરૂર રહેશે નહીં, બલ્કે વિદ્યાર્થીઓ ઘરે બેસીને તેમની પસંદગીના પુસ્તકો વાંચી શકશે. બજેટની જાહેરાત દરમિયાન નાણામંત્રી નિર્મલા સીતારમણે કહ્યું કે રાજ્યની ડિજિટલ લાઇબ્રેરી તમામ વિદ્યાર્થીઓ માટે ઉપલબ્ધ કરાવવામાં આવશે. આ માટે પંચાયત અને વોર્ડ સ્તર સુધી નેશનલ ડીજીટલ લાયબ્રેરી ખોલવામાં આવશે. સાહિત્યથી લઈને ભૂગોળ સુધીના તમામ પુસ્તકો અહીં ઉપલબ્ધ કરાવવામાં આવશે.
