ભારતના વિદેશી મુદ્રા ભંડારમાં મોટો ઉછાળો આવ્યો છે. રિઝર્વ બેંક ઓફ ઈન્ડિયા (RBI) દ્વારા શુક્રવારે જાહેર કરાયેલા ડેટા અનુસાર, 16 ઓગસ્ટના રોજ પૂરા થયેલા સપ્તાહ દરમિયાન ભારતનું વિદેશી મુદ્રા ભંડાર US$4.55 બિલિયન વધીને US$674.7 બિલિયન થઈ ગયું છે. 2 ઑગસ્ટના રોજ, વિદેશી હૂંડિયામણ અનામત $674.9 બિલિયનની સર્વકાલીન ઊંચી સપાટીએ પહોંચી ગયું હતું, જે પછી 9 ઑગસ્ટના રોજ પૂરા થતા સપ્તાહમાં તે $4.8 બિલિયન ઘટીને $670.1 બિલિયન થઈ ગયું હતું. 16 ઓગસ્ટના રોજ પૂરા થયેલા સપ્તાહમાં ફોરેન કરન્સી એસેટ્સ $3.6 બિલિયન વધીને $591.6 બિલિયન થઈ હતી, RBI ડેટા દર્શાવે છે.
સોનાના ભંડારમાં પણ વધારો થયો છે
આરબીઆઈએ જણાવ્યું કે આ સપ્તાહ દરમિયાન સોનાનો ભંડાર $865 મિલિયન વધીને $60.1 અબજ થયો છે. સ્પેશિયલ ડ્રોઈંગ રાઈટ્સ (SDR) $60 મિલિયન વધીને $18.3 બિલિયન થઈ ગયા છે. સપ્તાહ દરમિયાન IMF સાથે ભારતની અનામત સ્થિતિ $12 મિલિયન વધીને $4.65 બિલિયન થઈ ગઈ છે. આરબીઆઈના ગવર્નર શક્તિકાંત દાસે 8 ઓગસ્ટના રોજ જાહેરાત કરી હતી કે 2 ઓગસ્ટ સુધીમાં દેશની વિદેશી હૂંડિયામણ અનામત $675 બિલિયનની ઐતિહાસિક ટોચે પહોંચી ગઈ છે. “અમે અમારી બાહ્ય ધિરાણની જરૂરિયાતોને આરામથી પૂરી કરવામાં સક્ષમ છીએ,” તેમણે કહ્યું. દાસે એમ પણ કહ્યું કે ભારતની ચાલુ ખાતાની ખાધ (CAD) 2022-23માં GDPના 2 ટકાથી ઘટીને 2023-24માં GDPના 0.7 ટકા થઈ ગઈ છે. તેમણે કહ્યું કે 2024-25ના પ્રથમ ક્વાર્ટરમાં નિકાસ કરતા આયાત ઝડપથી વધવાને કારણે વેપારી વેપાર ખાધમાં વધારો થયો છે.
વિદેશી મુદ્રા ભંડારમાં વધારોનો અર્થ
વિદેશી હૂંડિયામણ અનામતમાં વધારો અર્થતંત્રના મજબૂત ફંડામેન્ટલ્સને પ્રતિબિંબિત કરે છે અને જો તે અસ્થિર બને તો આરબીઆઈને રૂપિયાને સ્થિર કરવા માટે વધુ જગ્યા આપે છે. મજબૂત વિદેશી હૂંડિયામણ અનામત RBIને રૂપિયો ભારે પડતાં અટકાવવા માટે વધુ ડૉલર મુક્ત કરીને હાજર અને ફોરવર્ડ કરન્સી માર્કેટમાં હસ્તક્ષેપ કરવા સક્ષમ બનાવે છે. તેનાથી વિપરીત, વિદેશી હૂંડિયામણ અનામતમાં ઘટાડો થવાથી આરબીઆઈ રૂપિયાના ઘટતા મૂલ્યને ટેકો આપવા માટે બજારમાં હસ્તક્ષેપ કરવાની શક્યતા ઓછી બનાવે છે.
