દુર્લભ બીમારીઓથી પીડિત દર્દીઓ માટે રાહતના સમાચાર છે. સરકારે ભારતીય કંપનીઓ દ્વારા બનાવેલી ચાર દવાઓના માર્કેટિંગને મંજૂરી આપી છે. આ દવાઓ આયાતી દવાઓ કરતાં ઘણી સસ્તી છે. ઉદાહરણ તરીકે, ટાયરોસિનેમિયા ટાઇપ વન રોગની સારવારમાં ઉપયોગમાં લેવાતા નિટિસિનોન કેપ્સ્યુલ્સની વાર્ષિક કિંમત રૂ. 2.2 કરોડ છે. તે વિદેશથી આયાત કરવામાં આવે છે. પરંતુ દેશમાં બનેલી દવાની કિંમત 2.5 લાખ રૂપિયા હશે. આ એક દુર્લભ રોગ છે. એક લાખની વસ્તીમાં એક દર્દી જોવા મળે છે.
એ જ રીતે, આયાતી એલિગ્લુસ્ટેટ કેપ્સ્યુલ્સની વાર્ષિક માત્રાની કિંમત રૂ. 1.8 થી રૂ. 3.6 કરોડ છે. પરંતુ દેશમાં બનેલી આ દવાની કિંમત ત્રણથી છ લાખ રૂપિયા હશે. આ દવાનો ઉપયોગ ગૌચર રોગની સારવારમાં થાય છે. અધિકારીઓના જણાવ્યા અનુસાર, ટ્રાયન્ટાઈન કેપ્સ્યુલ્સની આયાત પર વાર્ષિક રૂ. 2.2 કરોડનો ખર્ચ થાય છે, જેનો ઉપયોગ વિલ્સન રોગની સારવારમાં થાય છે. પરંતુ દેશમાં બનેલી આ દવાની વાર્ષિક કિંમત માત્ર 2.2 લાખ રૂપિયા હશે.
ગ્રેવેલ-લેનોક્સ ગેસ્ટાઉટ સિન્ડ્રોમની સારવારમાં વપરાતી દવા કેનાબીડિઓલની આયાત વાર્ષિક 7 થી 34 લાખ રૂપિયા થાય છે. પરંતુ દેશમાં બનેલી તેની દવા 1 લાખથી 5 લાખ રૂપિયામાં ઉપલબ્ધ થશે. અધિકારીઓનું કહેવું છે કે સિકલ સેલ એનિમિયાની સારવારમાં ઉપયોગમાં લેવાતા હાઈડ્રોક્સયુરિયા સીરપનો કોમર્શિયલ સપ્લાય માર્ચ 2024માં શરૂ થવાની શક્યતા છે અને તેની કિંમત 405 રૂપિયા પ્રતિ શીશી હોઈ શકે છે. હાલમાં તેની 100 mlની બોટલની કિંમત 840 ડોલર એટલે કે 70,000 રૂપિયા છે. આ બધી દવાઓ અત્યાર સુધી ભારતમાં બનાવવામાં આવી ન હતી.
એક અધિકારીના જણાવ્યાનુસાર, તેનો ઉદ્દેશ્ય સ્થાનિક કંપનીઓને દુર્લભ રોગોની સારવારમાં ઉપયોગમાં લેવાતી જેનેરિક દવાઓ બનાવવા માટે પ્રોત્સાહિત કરવાનો છે. તે જુલાઈ 2022 માં શરૂ કરવામાં આવી હતી અને ફાર્મા ઉદ્યોગ, CDSCO, ફાર્માસ્યુટિકલ વિભાગ અને અન્ય ઘણા હિસ્સેદારો સાથે ચર્ચા કરવામાં આવી છે. સિકલ સેલની સાથે 13 દુર્લભ રોગોને પ્રાથમિકતા આપવામાં આવી છે. આ પછી, દવા બનાવતી કંપનીઓ અને ભારતના ડ્રગ્સ કંટ્રોલર જનરલ વચ્ચે વાતચીત થઈ. હવે આ દવાઓને મંજૂરી મળી ગઈ છે.
