કેન્દ્ર સરકારે 156 કોકટેલ દવાઓ પર પ્રતિબંધ મૂક્યો છે – જેમાંથી ઘણી તમારા ઘરમાં પણ હોઈ શકે છે. આ પ્રતિબંધિત દવાઓની યાદીમાં વાળની, ત્વચાની સંભાળ અને પેઈન કિલર અથવા અન્ય સ્વરૂપો જેમ કે મલ્ટીવિટામિન્સ, એન્ટિપેરાસાઇટિક્સ, એન્ટિ-એલર્જિક દવાઓ અને ઘણી બધી દવાઓનો સમાવેશ થાય છે. ફિક્સ્ડ-ડોઝ કોમ્બિનેશન (FDC) એવી દવાઓ છે જે એક ગોળીમાં એક કરતાં વધુ દવાઓનું મિશ્રણ કરે છે અને તેને ‘કોકટેલ’ દવાઓ પણ કહેવાય છે. જોકે, દવા ઉત્પાદક કંપનીઓએ હજુ સુધી પ્રતિબંધની આર્થિક અસરની જાહેરાત કરી નથી. પરંતુ સિપ્લા, ટોરેન્ટ, સન ફાર્મા, આઈપીસીએ લેબ્સ અને લ્યુપિન જેવી મોટી ફાર્મા કંપનીઓની કેટલીક પ્રોડક્ટ્સને આ પ્રતિબંધની અસર થઈ છે.
સરકાર દ્વારા જારી કરવામાં આવેલા ગેઝેટ નોટિફિકેશન મુજબ, આ 156 ફિક્સ્ડ-ડોઝ કોમ્બિનેશન (FDC) દવાઓનો ઉપયોગ માનવો માટે જોખમ ઊભું કરી શકે છે, તેમ છતાં તે દવાઓના સલામત વિકલ્પો છે. કેન્દ્ર દ્વારા નિયુક્ત નિષ્ણાત સમિતિ દ્વારા આ બાબતની તપાસ કરવામાં આવી હતી, જેણે આ FDCને અતાર્કિક માન્યું હતું. સરકારે સ્પષ્ટતા કરી છે કે ડ્રગ્સ ટેકનિકલ એડવાઈઝરી બોર્ડ (ડીટીએબી) એ પણ આ દવાઓની તપાસ કરી હતી અને ભલામણ કરી હતી કે આ એફડીસીમાં સમાવિષ્ટ દવાઓનો મેડિકલ સાયન્સ મુજબ કોઈ અર્થ નથી.
યાદીમાં સામેલ દવાઓ
જોકે, ફાર્માસ્યુટિકલ ઉદ્યોગ હજુ પણ આ પ્રતિબંધની અસર પર વિચાર કરી રહ્યો છે. આ યાદીમાં કેટલીક દવાઓનો પણ સમાવેશ થાય છે જેને ઘણી ફાર્માસ્યુટિકલ કંપનીઓએ પહેલાથી જ બંધ કરી દીધી હતી. ઉદાહરણ તરીકે, ખીલની સારવાર માટે ઍડૅપલીન સાથે એન્ટિબાયોટિક એઝિથ્રોમાસીનનો ઉપયોગ થાય છે. Aceclofenac 50mg + Paracetamol 125mg ગોળીઓ આ સૂચિમાં પ્રતિબંધિત છે. મોટી ફાર્મા કંપનીઓ દ્વારા ઉત્પાદિત આ એક લોકપ્રિય પેઇનકિલર દવાઓ છે. આ સૂચિમાં પેરાસીટામોલ+પેન્ટાઝોસીનનો પણ સમાવેશ થાય છે, જેનો ઉપયોગ પીડા રાહત માટે થાય છે. સૂચિમાં “લેવોસેટીરિઝિન + ફેનીલેફ્રાઇન”, મેગ્નેશિયમ ક્લોરાઇડ, પેરાસિટામોલ, ટ્રામાડોલ, ટૌરીન અને કેફીનનું મિશ્રણ પણ સામેલ છે.
ફાર્માસ્યુટિકલ કંપનીઓ આશ્ચર્ય
ફાર્માસ્યુટિકલ ઉદ્યોગ તરફથી આ પગલા અંગે સત્તાવાર ટિપ્પણીની રાહ જોવાઈ રહી છે કારણ કે કંપનીઓ હજુ પણ પ્રતિબંધની તપાસ કરી રહી છે. ઉદ્યોગના નેતાઓએ ન્યૂઝ18 ને જણાવ્યું હતું કે સૂચિમાં ઘણા એફડીસીનો સમાવેશ થાય છે, જે 1988 પહેલા લાઇસન્સ ધરાવતા હતા અને વિચારણા માટે સૂચિમાંથી બહાર હતા. તે એમ પણ માને છે કે પ્રક્રિયા પારદર્શક રીતે કરવામાં આવી ન હોવાથી ઘણા મુકદ્દમા ઉભા થવાની સંભાવના છે.
